Sztuczna inteligencja (AI) nie jest już futurystycznym hasłem – to narzędzie, które wchodzi do szkół, na uczelnie i do prywatnych lekcji. I wcale nie chodzi o to, by zastąpić nauczycieli, ale by ich wesprzeć, odciążyć, a czasem wręcz uratować przed wypaleniem.
Jeśli jesteś nauczycielem, korepetytorem, wykładowcą albo edukatorem – ten tekst jest dla Ciebie. Zobacz, jak możesz mądrze i etycznie wykorzystać AI, by zaoszczędzić czas, zwiększyć zaangażowanie uczniów i lepiej dopasować materiały.
Chcesz dowiedzieć się jak pracować z ai w edukacji? Jakie programy ai będą pomocne na lekcji w szkole? Poznaj nasz kurs ai dla nauczycieli.
Dlaczego warto?
Zacznijmy od konkretów:
- Spędzasz godziny na przygotowywaniu materiałów?
- Tłumaczysz uczniom po sto razy to samo, ale wciąż ktoś nie łapie?
- Czujesz, że nie nadążasz za cyfrowym światem uczniów?
AI może pomóc – ale tylko jeśli wiesz, jak z niej korzystać z głową.
Jak wykorzystać ChatGPT na lekcji?
To jedno z najczęściej wyszukiwanych haseł w 2024 roku. ChatGPT może:
- odgrywać dialogi w języku obcym,
- pomagać uczniom w nauce argumentowania,
- podsuwać alternatywne rozwiązania problemu matematycznego,
- generować quizy, krzyżówki, zagadki.
Pro tip: Przygotuj uczniom ćwiczenie: „Porozmawiaj z AI jak z postacią historyczną – np. Mikołajem Kopernikiem”. To hit!
Tworzenie materiałów edukacyjnych – w kilka sekund
Zamiast pisać kartkówkę z biologii przez godzinę, możesz… poprosić AI, by przygotowała Ci kilka wersji zróżnicowanych zadań.
Przykład:
„Stwórz kartkówkę z chemii dla klasy 7 na temat wiązań chemicznych. 5 pytań otwartych i 5 zamkniętych. Poziom średni.”
🔧 Narzędzia:
- ChatGPT – świetny do szybkich pomysłów, zadań, quizów
- Canva + Magic Write – do tworzenia atrakcyjnych wizualnie materiałów
- Kahoot! z AI – generowanie quizów na podstawie tekstu
Personalizacja nauczania
Każdy uczeń jest inny. Jeden przyswaja przez obraz, inny przez słowo, jeszcze inny przez ruch. AI potrafi wygenerować różne wersje tego samego materiału, dopasowane do stylu uczenia się.
Przykład:
„Przygotuj prostą animację wyjaśniającą fotosyntezę dla ucznia klasy 6, który ma trudności z nauką tekstu pisanego.”
🔧 Narzędzia:
- Diffit – zamienia tekst na poziom dostosowany do wieku i poziomu
- MagicSchool.ai – asystent nauczyciela z funkcjami upraszczania, różnicowania i modyfikowania treści
- Curipod – do interaktywnych prezentacji i lekcji opartych na AI
Szybki feedback dla ucznia
Nie masz czasu sprawdzić 30 wypracowań? AI może pomóc dać uczniowi pierwszą ocenę, komentarz albo sugestię.
Przykład:
Wgraj wypracowanie ucznia do narzędzia AI, a ono podpowie, co jest mocne, co wymaga poprawy, bez oceniania „na sztywno”.
🔧 Narzędzia:
- Grammarly / LanguageTool – korekta gramatyczna i stylistyczna
- ChatGPT / Claude – analiza treści, logiki, struktury
- Scribbr AI – ocena tekstów akademickich
Planowanie lekcji i projektów
AI może działać jak Twój konsultant metodyczny. Powiesz jej, czego uczysz i w jakim stylu, a ona zaproponuje plan lekcji z aktywnościami, zadaniami i metodami oceniania.
Przykład:
„Zaplanuj 3 lekcje o średniowieczu dla klasy 5. Uwzględnij aktywności grupowe, pracę z tekstem źródłowym i zadanie domowe.”
🔧 Narzędzia:
- LessonPlans.ai – tworzenie gotowych planów lekcji
- Eduaide.ai – generowanie celów lekcji, ćwiczeń, quizów i refleksji
Pomoc uczniom z indywidualnymi potrzebami (SEN)
Uczniowie z dysleksją, spektrum autyzmu czy ADHD często potrzebują niestandardowych materiałów. AI może pomóc tworzyć uproszczone treści, teksty z większym kontrastem, wersje audio czy materiały interaktywne.
🔧 Narzędzia:
- Text-to-speech (np. NaturalReader) – czytanie na głos tekstu
- Speech-to-text – dla uczniów, którzy wolą mówić niż pisać
- ChatGPT z konkretnymi promptami – np. „Napisz tekst o Układzie Słonecznym prostym językiem, dla ucznia z trudnościami językowymi”
Nauka języków obcych z AI
AI potrafi prowadzić rozmowy, sprawdzać gramatykę, tłumaczyć idiomy, a nawet… grać role.
Przykład:
Poproś AI, by „zagrała” kelnera w restauracji i ćwiczyła z uczniem zamawianie po angielsku.
🔧 Narzędzia:
- ChatGPT (tryb konwersacyjny) – jako partner do rozmowy
- Elsa Speak / Duolingo AI – trening wymowy i gramatyki
- YouGlish + DeepL + Grammarly – trio do nauki kontekstu, wymowy i poprawności
Automatyzacja i organizacja pracy
Mail do rodziców, harmonogram zajęć, notatki z rady pedagogicznej… AI może pomóc uporządkować chaos.
🔧 Narzędzia:
- Notion AI – organizacja planów, notatek, zadań
- Google Workspace z AI (Gemini) – podsumowania, tworzenie dokumentów, arkuszy
- Trello z AI – zarządzanie projektami klasowymi
Porównanie narzędzi
| Narzędzie | Co robi najlepiej | Poziom trudności | Wersja darmowa |
|---|---|---|---|
| ChatGPT | Tworzenie treści, dialogów, testów | Łatwy | Tak |
| MagicSchool.ai | Edukacyjne narzędzia nauczycielskie | Bardzo łatwy | Tak |
| Canva AI | Wizualne materiały, plakaty, slajdy | Średni | Tak |
| Diffit | Upraszczanie i poziomowanie tekstów | Bardzo łatwy | Tak |
| Eduaide.ai | Tworzenie planów lekcji i zasobów | Łatwy | Tak |
Czy AI zastąpi nauczycieli?
Nie. Ale nauczyciele, którzy potrafią współpracować z AI, mogą zastąpić tych, którzy tego nie robią.
Twoja rola się nie zmienia – dalej jesteś mentorem, przewodnikiem, osobą z sercem i intuicją. AI to tylko narzędzie. Jak tablica, komputer czy kalkulator.su na skomplikowane narzędzia, Pikaso może być świetnym wyborem.
Czy używanie AI przez nauczyciela jest legalne i etyczne?
Tak, pod warunkiem że:
- nie przekazujesz danych osobowych uczniów do narzędzi AI,
- traktujesz AI jako wspomaganie pracy, a nie jej zastępstwo,
- informujesz uczniów, jak działa AI i jak jej używać mądrze.
Pamiętaj: AI nie zastąpi empatii, intuicji i Twojej relacji z uczniami. Ale może być partnerem, który odciąży Cię z rzeczy mechanicznych.tnie sprawdzi się w projektach związanych z grami i assetami 3D.
Jak używać ChatGPT w klasie? Pomysły, scenariusze i konkretne zastosowania
ChatGPT to coś więcej niż tylko „czat z robotem”. To wirtualny asystent nauczyciela, partner do rozmowy, korektor, twórca zadań i pomysłów. Możesz z niego korzystać zarówno przy przygotowywaniu lekcji, jak i na żywo, w klasie, razem z uczniami. Poniżej kilka praktycznych inspiracji:
Generowanie zadań i materiałów “na już”
Masz 5 minut do lekcji i pustkę w głowie? ChatGPT uratuje sytuację. Wystarczy dobrze sformułowane polecenie (prompt) i masz:
✅ test z biologii,
✅ zestaw ćwiczeń językowych,
✅ zadanie domowe,
✅ kartę pracy z lukami,
✅ listę pytań do lektury.
Przykład promptu:
„Stwórz 5 zadań otwartych i 5 zamkniętych z matematyki dla klasy 6 na temat ułamków dziesiętnych.”
Odgrywanie ról i dialogi w językach obcych
ChatGPT może wcielać się w różne postaci i prowadzić konwersacje z uczniami. Świetne do ćwiczeń ustnych!
Pomysł na lekcję z angielskiego:
- ChatGPT gra kelnera, a uczeń zamawia jedzenie po angielsku.
- Uczniowie „rozmawiają” z królową Elżbietą lub Sherlockiem Holmesem.
Prompt:
„Rozmawiaj jak francuski sprzedawca w sklepie spożywczym. Zadawaj uczniowi pytania i poprawiaj jego błędy delikatnie.”
Trening argumentacji i krytycznego myślenia
AI może prowokować do myślenia, zadawać trudne pytania, prezentować różne punkty widzenia. Dzięki temu uczniowie uczą się dyskutować i bronić swoich opinii.
Temat: „Czy sztuczna inteligencja powinna zastępować nauczycieli?”
- Uczeń dyskutuje z ChatGPT, który gra „advocatus diaboli” i celowo się nie zgadza.
- Idealne na lekcje etyki, WOSu, języka polskiego.
Pomoc w pisaniu wypracowań i redagowaniu tekstów
Uczniowie mogą poprosić AI o:
- plan do wypracowania,
- parafrazę zdania,
- poprawienie błędów gramatycznych,
- podpowiedzi do rozwinięcia argumentu.
To nie oznacza pisania za ucznia, ale wspieranie jego procesu twórczego.
Przykład promptu:
„Sprawdź mój tekst pod względem błędów językowych i podpowiedz, jak go poprawić. Nie przepisuj wszystkiego od nowa.”
Generowanie quizów, gier i zagadek
Zamiast szukać gotowców w internecie – wygeneruj coś samodzielnie. ChatGPT zrobi to w minutę:
- quiz Kahoot lub ABC,
- krzyżówkę tematyczną,
- grę „prawda/fałsz”,
- zagadki logiczne na rozgrzewkę.
Prompt:
„Ułóż 7 pytań typu prawda/fałsz z historii Polski dla klasy 7, poziom średni.”
Wspieranie uczniów z trudnościami
AI może przetłumaczyć tekst na prostszy język, wyjaśnić złożone pojęcie innymi słowami, a nawet podpowiedzieć przykład z życia.
Idealne dla uczniów:
- z dysleksją,
- z barierą językową (np. dzieci z Ukrainy),
- z problemami z czytaniem ze zrozumieniem.
Prompt:
„Wytłumacz, czym jest fotosynteza, prostym językiem dla ucznia klasy 5, który ma trudności z czytaniem.”
