Jako fotograf dysponujesz wieloma narzędziami: kompozycją, znajomością oświetlenia, trójkątem ekspozycji i tak dalej. Kolor to tylko jedno z tych narzędzi w drodze do udanego zdjęcia. Poznanie i zrozumienie teorii kolorów pomaga w grafice, malarstwie oraz w fotografii. Kiedy zaczynasz swoją przygodę z fotografia, dobrze jest zacząć od eksperymentowania i podążania za instynktem. Jednak już na tym etapie warto wiedzieć, jak łączyć kolory i jakie emocje mogą wywołać poszczególne barwy.
Znajomość koła kolorów jest istotną częścią edukacji każdego artysty, a szczególnie fotografów przyrody i krajobrazu. Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego niektóre sceny przyciągają wzrok, a inne są nijakie? Sposób łączenia kolorów i kontrastowania ich ze sobą odgrywa ogromną rolę w sposobie postrzegania obrazów. Na pewno też zdajesz sobie sprawę, że pewne kolory „idą ze sobą w parze”, podczas gdy inne „kłócą się ze sobą”. Rozumiejąc teorię kolorów, będziesz mógł podejmować właściwie wybory podczas tworzenia kadrów.
Kiedy dekorujesz dom, wybierasz kolor ścian, aby pasowały do mebli, zasłon itp. Można powiedzieć, że tworzysz schemat kolorów. Robisz tak samo, gdy ustawiasz kadr. Do ustalenia schematów kolorów na całym świecie artyści posługują się tzw. kołem kolorów, dzięki któremu można stworzyć kilka schematów. Trzy najpopularniejsze schematy kolorów to: uzupełniające, analogiczne i monochromatyczne.
Kolory uzupełniające
Mówiąc najprościej, kolory uzupełniające to te, które znajdują się całkowicie naprzeciw siebie na kole kolorów. Nazwa tego połączenia jest trafiona, ponieważ na zdjęciach ich wzajemne uzupełnianie się w większości przypadków wychodzi świetnie. Dlaczego ? Ludzie lubią kontrasty, a właśnie takie zestawienie dają kolory uzupełniające. Zachodzące Słońce na tle pomarańczowego nieba i niebieska woda to zestawienie, które kolorystycznie zawsze dobrze wygląda. Czerwony i zielony może sprawić, że pomyślisz o Bożym Narodzeniu, natomiast jasnoniebieski i pomarańczowy może sprawić, że pomyślisz o wakacjach.
Zwróć uwagę, że w tym połączeniu zazwyczaj dwie barwy walczą o uwagę ale mimo to, że kolorystyka jest silna, to razem tworzą one równowagę. Kolory uzupełniające wyglądają naturalnie, harmonijnie i przyjemnie dla oka. Jednak mają one tendencję do tworzenia wyraźniejszego, ostrzejszego wrażenia niż pozostałe zestawienia barw. Czy wiecie, że twórcy filmowi często barwią swoje filmy wykorzystując właśnie korzystając z kolorów uzupełniające ? Chyba każdy z Was widział filmy gdzie przeważa niebiesko-pomarańczowa kolorystyka.
Zobacz na poniższy przykład gdzie połączenie niebiesko-zielonego oraz pomarańczowo-brązowego koloru dało niesamowity efekt. W drugim przykładzie natomiast nie mamy już tyle harmonii, ewidentnie jeden kolor jest dominujący mimo tego, że większość kadru jest niebieska, to właśnie czerwona łódź przyciąga uwagę.
Analogiczne kolory
Kolory, które leżą obok siebie na kole kolorów i mają podobne do siebie barwy, są znane jako analogiczne kolory. Zdjęcie w analogicznych kolorach będzie miało jeden kolor wspólny i zazwyczaj jest to kolor podstawowy jak np. niebieski czy zielony. Tego typu połączenie barw dobrze sprawdza się w fotografii natury ponieważ tam takie połączenie jest często spotykane – wystarczy pomyśleć o jesiennym krajobrazie drzew. Mamy tam barwy żółte, czerwone i pomarańczowe. Fotografowie krajobrazu mogą oczywiście czerpać korzyści ze świadomego wykorzystywania analogicznych kolorów łącząc te barwy na zdjęciu. Tego typu fotografia będzie zawsze dobrze wyglądać. Ale warto łączyć te barwy np. tworząc tło w tych trzech odcieniach, co sprawi, że główny obiekt zawsze będzie dobrze widoczny.
Tego typu połączenie często oddaje subtelność, tworząc łagodny, spokojny klimat na zdjęciu. Ta metoda połączenia barw działa najlepiej, gdy jeden z kolorów dominuje w obrazie, a pozostałe zapewniają akcenty lub tło. Dla przykładu zdjęcie portretowe gdzie tło jest pomarańczowe, naszyjnik żółty, a szminka na ustach czerwona. Zwróć uwagę na to, jak w poniższym przykładzie obraz wygląda spokojnie i naturalnie, jednocześnie przyciągając uwagę widza.
Monochromatyczne kolory
Chociaż myśląc o monochromatycznych kolorach pierwsze co przychodzi na myśl to czerń i biel, to w rzeczywistości to połączenie odnosi się do wszystkiego, co wykorzystuje tylko jedną wartość koloru. Te obrazy, które widzisz, gdzie występuje przeważnie jeden kolor, są monochromatyczne, pod każdym względem. Widzimy tę technikę często w zamglonych kadrach wschodu / zachodu. Dobrze zaplanowane kolorowe zdjęcie nie musi zawierać odważnych kolorów ani żywych kontrastów. Rozważ użycie monochromatycznego schematu kolorów opartego na różnych tonach i odcieniach pojedynczego odcienia, by uzyskać spokojne, często tajemnicze zdjęcie. Tego typu barwy na zdjęciu przywołują na myśl, naturę oraz nawiązanie do ziemi.
