Nikt z nas nie jest doskonały i wszyscy popełniamy błędy. Podczas gdy niektórzy ludzie rodzą się ze zmysłem fotografii i potrafią już od samego początku komponować kadry w świetny sposób, to większa część ludzi musi przebrnąć przez proces nauki. A jak wiadomo na początku nauki popełniamy błędy. Dlatego jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z fotografią, to zapoznaj się z nasza listą, a być może uda Ci się uniknąć kilku podstawowych błędów na zdjęciach. Z pewnością ta wiedza przyczyni się do poprawy Twoich zdjęć.
1. Wszystko na środku
Nie ma się czego wstydzić bowiem przez ten sposób kadrowania przechodził chyba każdy fotograf. Umieszczenie wszystkiego na środku czyli kadr centralny to według niektórych bezpieczna droga do tego żeby w kadrze pokazać wszystko co się chce. Umieszczona linia horyzontu pośrodku to niestety nie najlepszy pomysł. Jest to jeden z najczęstszych błędów świeżo upieczonych użytkowników aparatu. Po prostu taki kadr wydaje się najbezpieczniejszy ponieważ pokazujemy tyle samo nieba co i lądu. Jednak ujęcie takim kadrowaniem tylko traci na atrakcyjności. O wiele lepiej jest pokazać większa część nieba, a mniejszą część lądu lub odwrotnie. Jeśli więć robisz zdjęcie krajobrazu wykadruj go tak, żeby horyzont mieścił się na jednej z linii Reguł trójpodziału. Ta sama zasada dotyczy fotografii portretowej gdzie również umieszczenie centralne osoby nie zawsze będzie wyglądać dobrze. Zamiast tego spróbuj przesunąć ją w jeden z brzegów kadru.
2. Ucięcie na krawędzi
Jeśli nie wiesz o czym mowa to wejdź na Facebooka i przejrzyj swoją oś czasu. Na pewno nie jeden z Twoich znajomych wrzucił takie zdjęcie. Chodzi tutaj o ucięcie ważnego elementu i nie umieszczenie go w kadrze. Zazwyczaj są to nogi, ręce lub czubek głowy. Po prostu zamiast odsunąć się od obiektu lub skorzystać z innej ogniskowej wolimy uciąć stopy. Często na etapie kadrowania tego nie zauważamy, dopiero gdy zrzucimy zdjęcia na komputer widzimy przycięte części ciała. To własnie wyróżnia amatora od profesjonalisty – potrafi już w momencie robienia zdjęcia zobaczyć, że ucina danej osobie ważną część ciała jaką są stopy.
Ten punkt jednak nie dotyczy tylko zdjęć portretowych. Bardzo często amatorzy ucinają ważne elementy w zdjęciach krajobrazu jak np. czubek wieży kościelnej, lub korony drzewa. Jeśli robisz to świadomie ponieważ nie potrafisz umieścić całego krajobrazu w kadrze to musisz zdecydować co jest ważne a co można pominąć. Jednak pamiętaj żeby nigdy nie przycinać w ten sposób ludzi oraz obiektów.
3. Skupianie się tylko na głównym temacie
Czy często widziałeś zdjęcia porterowe gdzie z czubka głowy nagle wyrastało zdjęcie w tle ? A może znasz tą sytuację gdy przez piękny krajobraz na pierwszy planie widać linie wysokiego napięcia ze słupa elektrycznego ? Dlatego pamiętaj, że fotografując obiekt musisz wziąć pod uwagę wszystko. Nie liczy się tylko główny obiekt ale również kompozycja tła. Jeśli w tle będzie panował chaos to zdjęcie nie będzie udane.
4. Cały czas ta sama perspektywa
Obiekty takie jak piramidy w Egipcie czy wieża Eiffela w Paryżu zostały sfotografowane niezliczoną ilość razy. Duży odsetek tych zdjęć o zdjęcia wykonane przez turystów. Zazwyczaj wszystkie są takie same. Turysta idzie, zatrzymuje się, wyciąga aparat i pstryka. Prawie jak roboty. Jeśli więc nie chce dołączyć do setek tych samych kadrów musisz odnaleźć inne spojrzenie na obiekt, ciekawsza perspektywę. Wypróbuj fotografowanie nie tylko na wprost obiektu ale z innych kątów. Jeśli trzeba to uklęknij lub wejdź na jakieś podwyższenie, a zobaczysz jak zmieni się Twój kadr. Odejdź dalej, nawet o kilkaset metrów i niech obiekt będzie tylko lekko widoczny w tle. Powstrzymaj się na chwile, gdy zobaczysz coś interesującego i poświęć kilka sekund, aby zastanowić się nad najlepszym sposobem uchwycenia obiektu w kadrze.W poziomie lub w pionie? Jaka jest najlepsza długość ogniskowej i czy zrobić zdjęcia z bliska czy może z daleka? A może położyć się na trawie ? Poszukaj innej perspektywy !
5. Fascynacja sprzętowa, nieznajomość swojego aparatu
Wielu początkujących mnóstwo czasu spędza w internecie na poszukiwaniu informacji jaki obiektyw lub aparat jest lepszy. Wydają mnóstwo pieniędzy na początek, a po czasie okazuje się, że aparat za kilkanaście tysięcy złotych jednak nie robi sam z siebie dobrych kadrów. Dlatego zamiast na czytaniu poradników z cyklu, który obiektyw lepszy, skup się na robieniu zdjęć. Jeśli kupisz aparat i będzie ona leżał w szafie ponieważ nie stać Cię na kupno wymarzonego obiektywu, to nigdy nie będziesz dobrym fotografem. Istnieje stare powiedzenie, że to nie aparat robi zdjęcia, a fotograf.
Druga sprawa to kupowanie drogich aparatów, których możliwości nigdy nie będą odkryte. Zazwyczaj foto amator przełącza w tryb auto i na tym koniec obsługi. Tymczasem funkcje w Twoich aparacie powinieneś znać na pamieć. Musisz wiedzieć jak sprzęt zachowuje się w danej sytuacji, jakie ustawienie będą odpowiednie w nocy, a jakie w dzień. Jaki obiektyw lepiej użyć w kościele , a jaki w zdjęciach sportowych.
6. Nie obracają aparatu w pionie.
Często zdarza się, że nowi fotoreporterzy korzystają z aparatu tylko w trybie poziomym. Dlatego jeśli wszystkie Twoje zdjęcia są w trybie poziomym to spróbuj obrócić aparat do pionu. Sprawdzi się to zwłaszcza w zdjęciach portretowych. Zmiana orientacji położenia aparatu może dać nowe, świeże spojrzenie na możliwości kadrowania. O ile w filmowaniu obracanie aparatu do pionu jest niedopuszczalne, to w fotografii jest to jak najbardziej prawidłowe rozwiązanie.
7. Nie patrzą na ustawienia
Pierwszym grzechem jest przyzwyczajenie się do jednego trybu, zazwyczaj automatycznego lub półautomatycznego. Chcąc być dobrym fotografem musisz poznać jak pracuje Twój aparat w trybie manualnym, co to jest ISO, czas naświetlona i jak działa przysłona. Bez tych podstaw będziesz stał po prostu w miejscu. Kolejny problem to zmiana ustawień jednak nie sprawdzenie efektów. Co z tego, że w momencie robienia zdjęcia bawisz się różnymi ustawieniami, jak później nie przeglądasz efektów na komputerze. Bez tego ciężko będzie Ci ocenić jakie ustawienia dają efekty.
8. Robienie zdjęć w pełnym słońcu
Tak jest, słoneczny dzień daje nam dużo frajdy z fotografowania. Jednak musisz wiedzieć, że wybranie godzin południowych w celu robienia zdjęć jest nietrafionym pomysłem. Zazwyczaj Słońce w tym czasie jest tak mocno ostre, że zdjęcia będą nieprzyjemne w odbiorze. Zrób sobie eksperyment. W ten sam dzień, zrób 3 zdjęcia tego samego obiektu. Wcześnie rano, w samo południe oraz wieczorem tuż przed zachodem. Zdjęcia robione rano oraz wieczorem będą o wiele przyjemniejsze w odbiorze, bardziej miękkie. tutaj sprawdza się tzw, zasada złotej godziny czyli najlepszy moment według wielu fotografów to godziny zaraz po wschodzie słońca oraz zaraz przed zachodem. Najgorsza pora to południowa.
Światło jest jednym z głównych elementów każdej fotografii, a często jeśli zdjęcie nie jest dobrze oświetlone, niezależnie od tematu, będzie wyglądać nudno i nieciekawie. Musisz uczyć się i zrozumieć światło, jaki rodzaj światła nadaje się do danej sytuacji. Na przykład fotografia krajobrazowa często wygląda najlepiej przy miękkim świetle, stąd też większość fotografów krajobrazowych robi zdjęcia tuż przed wschodem i zachodem słońca (złote godziny). Z drugiej strony fotografowanie jedzenia lub portretów przy użyciu naturalnego światła na zewnątrz działa najlepiej w pochmurne dni, kiedy występuje rozproszone oświetlenie. Chmury robią wtedy za swojego rodzaju softbox zmiękczający światło.
W południe światło jest ostre, a bardzo niewiele zdjęć wygląda dobrze w tych warunkach. Jednak jak zawsze istnieje kilka wyjątków od reguły: Fotografia podróży komercyjnej: jeśli fotografujesz w tropikalnych hotelach i kurortach, często dobrze sprawdzi się pomysł fotografowania w pełnym słońcu, ponieważ to właśnie ono przyciąga klientów.
9. Krzywy horyzont
Punkt tak oczywisty, a jednak nadal wielu uparcie będzie robić zdjęcia gdzie widzisz przekrzywione budynki. Pamiętaj, że na Twoim ujęciu linia horyzontu musi być prosta. Jeśli nie do końca potrafisz nad tym zapanować, włącz w swoim aparacie siatkę trójpodziału, która pomoże Ci uzyskać prostą linię horyzontu. Pamiętaj, że krzywy horyzont to nie tylko linia, ale skutkuje to często krzywym budynkiem, przechylonym w jedną stronę lub drzewem, które wygląda tak jakby miało się zaraz złamać. Jeśli używasz statywu, można łatwo uniknąć tego błędy, ponieważ większość statywów ma wbudowane poziomice.
10. Brak oddechu
Widzisz piękny krajobraz lub ciekawą sytuację. Naturalnie, że chciałbyś wszystkie te elementy umieścić w jednym kadrze. Jednak może to prowadzić do sytuacji, że otrzymasz zdjęcie na którym jest wszystko i nic. Zastanów się czy na pewno wszystkie elementy są potrzebne na raz ? Prostota w kompozycji sprawdza się o wiele lepiej niż chaos. Nie pozwól, żeby obiekty na zdjęciu były przytłoczone, ściśnięte i tak naprawdę nie wiadomo na czym skupić uwagę. Kolejną sprawą jest wolna przestrzeń w odpowiednim miejscu czyli jeśli portretowana osoba kieruje wzrok na prawo to naturalnym jest żeby z prawej strony kadru dać więcej wolnej przestrzeni. Jeśli samochód porusza się z prawej na lewo to o wiele lepiej dać więcej przestrzeni z lewej strony.
11. Nierealistyczne kolory
Nierealistyczne i mocne kolory są często fantastycznym wyborem w przypadku gdy chcemy uzyskać mocno nasycone zdjęcia, często w technice HDR. Istnieje jednak zauważalna różnica między tym, kiedy robi się to celowo ze względu na doświadczenie, a kiedy dzieje się tak przez brak wiedzy. Pierwszą rzeczą, której potrzebujesz jest dobry monitor, który jest skalibrowany tak, by dobrze odwzorowywał barwy na zdjęciach. Bez tego można powiedzieć, że pracujesz w ciemno. Musisz wiedzieć, że to co u Ciebie wygląda dobrze na monitorze, u innych może wyglądać fatalnie. Kolejna sprawa, to wielu fotografów na początkującym etapie obróbki lubi podnosić suwak nasycenia. Oczywiście skutkuje to podbiciem kolorów i zdjęcie stanie się wyraziste. Jednak takie zdjęcia nie wyglądają dobrze, zwłaszcza po wydrukowaniu. Zamiast podnoszenia suwaka nasycenia, rób zdjęcia gdzie kolory są mocne w rzeczywistości i pamiętaj, że blade zdjęcia również mają swój urok.
12. Fotografowanie na jednej przysłonie
Kupiłeś obiektyw stało ogniskowy z doskonałym światłem 1.2 ? Bardzo dobrze ! Jednak pamiętaj, że przysłona jest od tego, żeby używać jej w pełnym zakresie. To, że masz światło 1.2 nie znaczy wcale, że każde zdjęcie musi być wykonane na tej przysłonie. Pobaw się głębią ostrości i zmieniaj przysłonę. Dla portretów stosuj niskie wartości 1.2 -4.0. Jednak gdy użyjesz ich w krajobrazie może okazać się, że nie wszystko będzie ostre. Dlatego tutaj baw się przysłoną z zakresu 8-16. Jeśli zdjęcia nie wychodzą ostre, to być może nie wina przysłony, a czasu naświetlania. Dlatego zwróć również uwagę czy czas naświetlania nie jest zbyt duży jak na fotografowanie bez statywu.
13. Zdjęcia nie są spójne
Zauważ, że słynni fotograficy posiadają swój własny charakterystyczny styl. Może to być podobne ustawienie modeli lub styl obróbki. Ważne jest jedno – wystarczy rzut oka, by rozpoznać, że zdjęcie zostało zrobione przez daną osobę. Jeśli więc nie wypracujesz swojego własnego, unikalnego stylu, nie będzie rozpoznawalny. Druga sprawa dotyczy zdjęć robionych grupowo na przykład z wakacji. Pamiętaj, że każde zdjęcie jest inne, jednak w całości powinny one opowiadać jakąś historię. Dlatego dobrze, żeby wszystkie miały wspólny mianownik, wygląd, atmosferę. Pomyśl jak robiąc następne zdjęcie, możesz nawiązać do poprzedniego.
14. Zbyt wiele zdjęć
Kolejny błąd to mania fotografowania wszystkiego co popadnie. Jest to zrozumiałe ponieważ pamiętam moje początki gdy robiłem setki ujęć na jednym spacerze. Efekt był taki, że wracałem ze spaceru z zapełniona karta pamięci. Podczas przeglądania ponad 80% kadrów było do wyrzucenia. Po pierwsze kadry nie były przemyślanie, po drugie nikogo nie interesuje oglądanie 10 ujęć tych samych miejsc. Dlatego oszczędź swoim widzom nudy i spraw, by Twoja sesja była ciekawa i wybierz ze swojego zbioru prawdziwe perełki. Lepiej pokazać mniej niż zanudzić widza.
15. Brak statywu
Oprócz samego aparatu, statyw jest najważniejszym narzędziem fotografa. Gdy odkryjesz jego zastosowanie wejdziesz na kolejny poziomo fotografii. Nie chodzi tu tylko o poprawienie ostrości zdjęć ale o zastosowanie technik, które normalnie nie są możliwe do uzyskania bez statywu. Na przykład jeśli chcesz uzyska długi czas naświetlania podczas zdjęć nocnych by rozmyć ruch, bez statywu zdjęcie nie ma szans na powodzenia.
- Możesz osiągnąć dłuższy czas naświetlenia bez rozmytych zdjęć.
- Nie trzeba używać wysokiej czułości ISO, aby zachować ostrość obrazu. Zachowaj niską czułość ISO i zamiast tego użyj dłuższego czasu naświetlania.
- Ponieważ kamera pozostaje w tym samym miejscu, możesz zrobić serię zdjęć np. na potrzeby techniki HDR lub zdjęć typu time lapse.
- O wiele łatwiej jest uzyskać prosty horyzont.
- Ilość ruchu przekazywana do aparatu je ograniczona do minimum, dzięki czemu obrazy stają się ostrzejsze.
